4¨¨. O PLURAL E A PLURALIDADE // LA PLURALO KAJ LA PLURALECO

 

Em Esperanto, o plural é formado com a terminação gramatical -J, tanto para o substantivo, quanto para o adjetivo. Ex.: libroj (livros), bicikloj (bicicletas), fruktoj (frutas), grandaj (grandes), fortaj (fortes), modernaj (modernos/modernas).

KIO, o correlativo substantival que pergunta sobre o que é a substância, a essência, o gênero, a definição conceitual de algo ou alguém, não varia de número, ou seja, é o mesmo para o singular e também para o plural. Ex.: Kio estas viro kaj knabo? Ili estas homoj. (O que são homem e menino? Eles são seres humanos.)

KIA, o correlativo adjetival que pergunta sobre o adjetivo, transforma-se em KIAJ, quando se trata do plural. Ex.: Kiaj estas ĉokolado kaj bombono? Ili estas dolĉaj.

TIO, o correlativo demonstrativo substantival, não varia em número. É o mesmo, tanto para o singular quanto para o plural. Ex.: Tio estas unu kuniklo kaj unu leporo. (Aquilo são um coelho e uma lebre.)

TIA, o correlativo demonstrativo adjetival, varia em número, tornando-se em TIAJ, quando se refere ao plural. Ex.: Tiaj situacioj ne estas oftaj en la moderna vivo. (Tais situações não são frequentes na vida moderna.)

KIU, o correlativo que pergunta sobre o nome específico, a individualidade, a espécie, vira KIUJ, quando se trata do plural. Ex.: Kiuj estas la nomoj de la tagoj de la semajno? Ili estas dimanĉo, lundo, mardo, merkredo, ĵaŭdo, vendredo kaj sabato. (Quais são os nomes dos dias da semana? Eles são domingo, segunda-feira, terça-feira, quarta-feira, quinta-feira, sexta-feira e sábado.)

TIU, o correlativo demonstrativo que se refere à individualidade, a algo ou alguém específico, muda-se para TIUJ, se se refere ao plural. Ex.: Kiuj estas tiuj homoj? Ili estas Stefanino kaj Ogla. (Quem são aquelas pessoas? São Stephanie e Ogla.)

KIOM DA?. Pergunta sobre a quantidade. Ex.: Kiom da homoj estis en la festo? (Quantas pessoas estavam na festa?)

-INO. Sufixo que se refere ao sexo feminino. Ex.: viro = homem, virino = mulher; viroj = homens, virinoj = mulheres.

GE-. Prefixo que se refere aos sexos masculino e feminino em conjunto, geralmente para pequenos grupos. Ex.: Kiaj estas la filo kaj la filino de S-ro Petro? Liaj du gefiloj estas tre inteligentaj. (Como são o filho e a filha do Sr. Pedro? Os dois filhos dele são muito inteligentes.)

-ARO. Sufixo que indica coletivo ou grande grupo reunido. Ex.: Grupo de amigos = amikaro; grupo de símios = simiaro

LAŬ. Preposição que, entre outras funções, indica de acordo com, em conformidade com, conforme, consoante (autor, autoridade, lei, fonte...).

 

Abaixo há cem perguntas a responder sobre a preleção acima. Como não há imagens ilustrativas, as respostas devem ser dadas com o inteiro uso da imaginação quanto aos substantivos e adjetivos.

1. Kiaj estas la bela elefanto kaj la granda tigro?
2. Kiuj estas tiuj knabo kaj knabino?
3. Kiaj estas la rapidaj ĉevaloj kaj la fortaj leonoj?
4. Ĉu ili estas viroj, aŭ virinoj? Nek viroj, nek virinoj, sed geviroj.
5. Kiaj estas la trankvila kato kaj la bruema hundo?
6. Kiuj estas tiuj golfadisto kaj tenisisto?
7. Ĉu malnovaj komputiloj estas utilaj?
8. Kiaj estas la riĉa aktoro kaj la malriĉa kantisto?
9. Kiuj estas tiuj boksisto kaj skermistoj?
10. Kiaj estas la grandaj tabloj kaj la malgrandaj seĝoj de la domo?
11. Kio estas la malpura tuko kaj la pura botelo?
12. Kiuj estas tiuj komponisto kaj kantistino?
13. Kiaj estas la malfortaj bovoj kaj la fortaj bubaloj?
14. Ĉu maljunaj geviroj estas saĝaj?
15. Kiaj estas la stulta papago kaj la inteligenta delfeno, laŭ la biologoj?
16. Kiaj estas tiuj televidilo kaj radioaparato?
17. Kio estas la malmultekostaj forkoj kaj la multekostaj kuleroj?
18. Kio estas la ordinara naĝado kaj la stranga sketado?
19. Kiuj estas la nomoj de tiuj viro kaj knabino?
20. Kio estas la malvarmaj glasoj kaj la varmaj tasoj?
21. Kiaj estas la okupita komponisto kaj la libera aktorino?
22. Kiaj estas tiuj skribotablo kaj vestoŝranko?
23. Kiaj estas tiaj privataj sofoj kaj publikaj seĝoj?
24. Kio kaj kiaj estas tiuj krokodilo kaj vipuro?
25. Kio estas la malfacila futbalo kaj la facila teniso de tablo (aŭ tabloteniso)?
26. Kiaj estas tiaj malsana struto kaj sanaj pingvenoj?
27. Kio estas tiuj martelo kaj ŝraŭbturnilo?
28. Kio estas la malgrandaj musoj kaj la grandaj lupoj?
29. Ĉu ili estas kokoj, aŭ kokinoj? Ili estas nek kokoj, nek kokinoj, sed gekokoj.
30. Kiaj estas tiuj aktoro kaj kantisto, laŭ la kritikistoj?
31. Kio estas tiuj lanternoj kaj lampoj?
32. Kiaj estas tiaj nekonataj tranĉiloj kaj ankaŭ tiaj konataj tondiloj?
33. Kiaj estas la kutima basketbalo kaj la nekutima handbalo?
34. Kiaj estas tiuj birdaro kaj simiaro?
35. Kiuj estas tiuj maldikaj knabinoj kaj tiuj dikaj virinoj?
36. Kio estas tiuj kompufono kaj horloĝo?
37. Kiaj estas la simpla gimnastiko kaj la grava rugbeo al vi?
38. Kiaj estas la malbelaj kestoj kaj la belaj ŝrankoj por vi?
39. Kio kaj kiuj estas tiuj literaturisto kaj komponisto?
40. Kiaj estas la plena kruĉeto kaj la malplena botelo sur la tablo, en via opinio?
41. Kio kaj kiaj estas tiuj balailoj kaj tondiloj?
42. Kio, kiuj kaj kiaj estas tiuj junaj geknaboj kaj tiaj maljunaj gelernantoj?
43. Kiaj estas al vi la malrapida surfado kaj la rapida kurado?
44. Kiaj estas tiaj kameloj kaj elefantoj?
45. Kio kaj kiaj estas la senutila seĝo kaj la utila tablo?
46. Kio estas tiuj serpento kaj krokodilo?
47. Kiaj estas la tre longaj konversacioj pri tarifoj de importado?
48. En via sincera opinio, kiaj estas la malfeliĉa tigro kaj la feliĉa leono?
49. Kiaj estas tiuj hundaro kaj kataro?
50. Kiaj estas la longaj negravaj taskoj kaj gravaj laboroj?
51. Laŭ la biblia Genezo, kiuj estis la unua viro kaj la unua virino?
52. Kio kaj kiaj estas tiuj skribotablo kaj legolampo?
53. Kiaj estas tiaj litoj kaj sofoj, laŭ la vendisto?
54. Ĉu ili estas birdoj, birdinoj, aŭ gebirdoj? Ĉu vi scias? Ĉu vi estas specialisto?
55. Kiaj estas tiuj malpura hundo kaj pura kato?
56. Kio estas alpa skiado kaj naĝado?
57. Kiaj estas tiuj malgrandaj infanoj kaj la grandaj gepatroj?
58. Kiaj estas la malfacila sporto kaj la facila ludo?
59. Kio kaj kiaj estas tiuj kesto kaj ŝranko?
60. Kiaj estas la malfortaj hundoj kaj la fortaj lupoj?
61. Kio, kiuj kaj kiaj estas tiuj strangaj boksisto kaj gimnastikisto?
62. Kio estas tiuj malplenaj taso kaj glaso?
63. Kiaj estas la privataj televidkanaloj kaj la publikaj radiostacioj en via urbo?
64. Kio kaj kiaj estas tiuj gepingvenoj kaj gedelfenoj?
65. Kiaj estas la maldika kantisto kaj la dika komponisto?
66. Kiaj estas la malrapidaj strutoj kaj la rapidaj kameloj, laŭ la zoologoj? Kaj por vi?
67. Kiuj estas tiuj geknaboj kaj tiuj geinstruistoj?
68. Kiaj estas tiaj nekutima vipuro kaj la kutima serpento en la zoologia ĝardeno?
69. Kio estas tiuj luksa tranĉilo kaj klasika forko?
70. Kiaj estas tiuj malsanaj elefantoj kaj tiaj sanaj tigroj, por vi?
71. Kiel nomiĝas tiuj ĝojaj gekantistoj kaj  tiuj geaktoroj?
72. Kiaj estas tiuj malbelaj domo kaj mebloj?
73. Kiaj estas la malfeliĉa papago kaj la feliĉa kanario?
74. Kiuj estas la nomoj de tiuj tri junaj  geinstruistoj de gimnazio kaj tiuj du altaj geprofesoroj de universitato?
75. En via sincera opinio, kiaj estas tiu horloĝo kaj tiuj lampoj en la aŭditorio?
76. Kiaj estas tiuj gezebroj kaj tiuj rinoceroj en la bestoĝardeno?
77. Kiaj estas tiuj maljunaj instruistoj de Matematiko kaj la junaj lernantoj?
78. Kiaj estas tiuj maltrankvilaj simioj kaj la trankvilaj kameloj?
79. Kio estas tiuj marteloj kaj ŝraŭbturniloj?
80. Kio kaj kiaj estas la stulta krokodilo kaj la saĝa delfeno?
81. Kiuj estas la kvin geaktoroj kaj la ses gedancistoj en tiu grupo?
82. Kiaj estas la malpuraj glasoj kaj la puraj teleroj en tiu malgranda restoracio?
83. Laŭ la astronaŭtoj, kiaj estas la laboroj kaj la eksperimentoj en la internacia spaciala stacio?
84. Kiuj estas tiuj nefamaj  dancistinoj, muzikistoj kaj gekantistoj?
85. Kiaj estas tiaj malnova libro kaj la tre nova kompufono sur la lito?
86. Kiaj estas tiuj hipopotamaro kaj papagaro?
87. Kiaj estas la malgrandaj tasoj kaj la grandaj kruĉoj en la manoj de Toŝiko?
88. Kiaj estas la malvarmaj sukoj en la alta temperaturo?
89. Kiuj estas tiuj gefratoj kaj tiuj geamikoj?
90. Kiaj estas tiuj tre okupitaj geinstruistoj kaj tiuj tre atentaj gimnazianoj?
91. Kiuj estas tiuj skribotabloj kaj legoseĝoj?
92. Kiaj estas la malriĉa kantisto kaj la riĉa aktoro?
93. Kiuj estas tiuj geviroj kaj tiuj geknaboj en la granda salono?
94. Kiaj estas tiaj malnova radioaparato de la marko ABC kaj nova kristallikva kaj platekrana televidilo de la marko Telefunken?
95. Kio, kiuj kaj kiaj estas tiuj tri malpezaj kaj ankaŭ la du pezaj boksistoj en la boksa domo?
96. Kiuj estas tiuj tri geinstruistoj kaj  tiuj kvin gestudentoj en la biblioteko?
97. Kiaj estas la lecionoj kaj taskoj de Geografio? Ĉu enuigaj, aŭ interesaj?
98. Kiuj estas tiuj gejunuloj kaj gekolegoj en verdaj uniformoj?
99. Kiaj estas la ĝoja hundo kaj la ankoraŭ pli ĝoja kaj graveda hundino?
100. Ĉu vi scias, ĉu la Spaca teleskopo James Webb scias, kiom da galaksioj estas en la tuta Universo?
     
     

     ================
     Para reforço de dosagem:

     https://www.youtube.com/watch?v=rze_zgL0p4I&t=44s

     
     

     Para basear a próxima aula, prevista para 22.04.25:
     https://www.youtube.com/watch?v=rFDz1SsxNv8&t=315s