5¨¨. ALGUMAS PREPOSIÇÕES E OUTRAS EXPRESSÕES POSICIONAIS // KELKAJ PREPOZICIOJ KAJ ALIAJ POZICIAJ ESPRIMOJ

 Preposição é a classe das palavras conectivas invariáveis que ligam duas outras palavras, estabelecendo entre elas determinadas relações de sentido ou de dependência. Em Esperanto, em sua maioria, as preposições são posicionais, ou seja, indicam posição relativa do termo antecedente com o termo sucedente, função que também é exercida por outras palavras e locuções, como demonstrado na lista bilíngue abaixo:

 

PREPOZICIOJ KAJ ALIAJ POZICIAJ ESPRIMOJ:

Antaŭ = Antes de, em frente a, diante de
Apud = Junto a, ao lado de
Ĉe = Em; junto a; na casa de
Ĉirkaŭ = Em torno de; em volta de

De kiu (ou kies) = De quem, do qual, cujo, cuja
Dekstre = À direita
Dekstre de = À direita de
Ekster = Fora, do lado de fora
Ekstere de = Fora de
En; Ene de = Em, dentro de
Flanke de = Ao lado de

For = fora, do lado de fora
Inter = Entre
Io = algo; alguma coisa

Kie (ou en kiu loko / pozicio; en kio) = onde, em que lugar
Kun = Com
Malantaŭ = Atrás de, detrás de
Malapud = longe / afastado de
Maldekstre = À esquerda
Maldekstre de = À esquerda de
Malproksime de = longe / afastado / distante de
Malsupre = Na parte de baixo, na parte inferior
Nenie = em nenhum lugar
Nenio = nada, nenhuma coisa

Post = Depois de, após

Proksime de = Próximo de
Rilate al = Em relação a

Sen = Sem
Sub = Sob, embaixo de (com ou sem contato físico)
Super = Sobre, no sentido de acima de (sem contato físico)
Supre = Na parte de cima, na parte superior
Supre sur = sobre o topo
Sur = Sobre, em cima de (com contato físico)
Tie = Lá, ali, aí, naquele lugar
Tie ĉi (ou ĉi tie) = Aqui, cá, neste lugar
Tio ĉi (ou ĉi tio) = Isto
Tiu ĉi (ou ĉi tiu) = Este, esta
Trans = Além de, do outro lado de
Tre for = Longe, distante; muito longe
Tuj = logo, imediatamente (nos sentidos espacial e temporal)

Mais abaixo há 110 perguntas sobre preposições posicionais em Esperanto, com base nas posições inter-relativas das concernentes figuras ilustrativas. Antes de respondê-las, examine o glossário Esperanto-português dos substantivos e adjetivos logo abaixo, manejados nas questões:

Glossário:
Akvo = Água
Anaso = Pato
Arbo = Árvore
Bakujo = Forno
Bildo = Imagem
Birdo = Pássaro, ave, passarinho
Blanka = Branco
Blua = Azul
Botelo = Garrafa
Bruna = Marrom
Centro = Centro
Ĉevalo = Cavalo
Ĉiĉenico = Chichén Itzá
Ĉielo = Céu
Cilindro = Cilindro
Civilizo = Civilização
Figuro = Figura
Flava = Amarelo
Fono = Fundo (de paisagem, imagem, cena...)
Forko = Garfo
Fornelo = Fogão
Frotbalailo = Esfregão
Granda = Grande
Helblua = Azul-claro
Herbo = Grama
Horloĝo = Relógio
Hundo = Cachorro
Ilo = Ferramenta, geralmente pequeno instrumento utilitário para uso com as mãos

Kadro = Quadro
Katido = Gatinho; filhote de gato
Kokido = Pinto; frango
Kokino = Galinha
Koko = Galo
Konuso = Cone
Kubo = Cubo
Kuirpoto = Panela
Kulero = Colher
Kuniklo = Coelho
Kvarangula = Quadrangular
Lageto = Lago, lagoa
La Granda Ĉina Muro = A Grande Muralha da China
La Koloseo = O Coliseu
Lampŝirmilo = Abajur
Lando = País
La Statuo de Kristo la Savinto = A Estátua do Cristo Redentor
Lavmaŝino = Máquina de lavar
Libro = Livro
Longa = Longo, comprido
Maĉupikĉuo = Machu Picchu
Malgranda = Pequeno
Malhelblua = Azul-escuro
Maro = Mar
Moderna = Moderno
Monto = Montanha
Monumento = Monumento
Muro = Muro; parede
Nesto = Ninho
Nigra = Preto
Nubo = Nuvem
Objekto = Objeto
Oranĝkolora = Cor de laranja
Papago = Papagaio
Paralelepipedo = Paralelepípedo
Pato = Frigideira
Petra = Petra
Piramido = Pirâmide
Planto = Planta
Polvosuĉilo = Aspirador de pó
Prismo = Prisma
Punkto = Ponto
Rozkolora = Cor de rosa
Ruĝa = Vermelho
Sfero = Esfera
Sitelo = Balde
Stango = Vara
Statuo = Estátua
Taĝ-Mahalo = Taj Mahal
Teler-Tuko = Toalha de prato
Tero = Terra
Testudo = Tartaruga
Tranĉilo = Faca
Urbo = Cidade
Verda = Verde

===========================.

Sugestões: Ler em voz alta todas as questões abaixo, depois copiá-las e por fim respondê-las, preferencialmente a lápis.

1. Kio estas super la ruĝa cilindro?
2. Kiu sfero estas sub la rozkolora konuso?
3. Ĉu la blua konuso estas antaŭ, aŭ malantaŭ la oranĝkolora piramido?
4. Kio estas inter la flava sfero kaj la verda piramido?
5. La malhelblua cilindro estas maldekstre de kiu figuro?
6. Kiu piramido estas sub la malhelblua kvarangula prismo?
7. Ĉu la oranĝa-blanka paralelepipedo estas proksime de, aŭ malproksime de la flava kubo?
8. Kio situas maldekstre de la oranĝkolora piramido?
9. Kiu konuso estas proksime de la verda piramido?
10. Kiom da figuroj estas ene de la kadro?
11. Kio estas inter la granda piramido kaj la flava sfero?
12. Kiuj figuroj estas maldekstre de la blanka fono?
13. La malgranda ruĝa figuro estas ĉe kiu pli granda figuro?
14. Ĉu la hela blua malgranda kubo estas super la ruĝa cilindro?
15. Kiuj figuroj estas malantaŭ la granda blua kubo?
16. Ĉu estas iu prismo trans alia figuro?
17. Kiuj kuboj estas inter la oranĝokolora piramido kaj la flava sfero?
18. La flava kubo estas proksime de kiu sfero?
19. Ĉu la verda malgranda cilindro estas malproksime de la rozkolora konuso?
20. Kio estas supre de la plej alta piramido?
21. Inter kio (aŭ inter kiuj figuroj) estas la flava kubo?
22. Kiu paralelepipedo estas apud la ruĝa konuso?
23. Ĉu estas figuro ekster la kadro de la figuroj?
24. La malgranda blua konuso estas antaŭ kiu pli granda figuro?
25. Kio estas dekstre de la plej granda blua kvarangula prismo?
26. Ĉu la oranĝkolora piramido estas inter kvar aliaj figuroj?
27. Kiu cilindro estas malproksime kaj maldekstre de la flava sfero?Kie estas la mikroonda bakujo?
    
    
    
    
    
    
28. Kie estas la polvosuĉilo?
29. Kio estas tuj super la fornelo?
30. Kio estas inter la fornelo kaj la lavmaŝino?
31. Kie estas la pato?
32. Kio estas apud la frotbalailo?
33. Kie estas la libroj?
34. Kio estas malantaŭ la kuirpoto?
35. Kio estas tuj sub la libroj?
36. Kie estas la lampŝirmilo?
37. Inter kio estas la polvosuĉilo?
38. Kio estas antaŭ la lavmaŝino?
39. Kie estas la manĝiloj (kuleroj, forkoj kaj tranĉiloj), ĉu vi scias?
40. Kio estas dekstre de la fornelo?
41. Kie estas la teler-tuko?
42. Kio estas tuj super la polvosuĉilo?
43. Kie estas la blankaj cilindraj potoj?
44. Kio estas inter la polvosuĉilo kaj la blanka sitelo?
45. Kio estas sub la nigra pato?
46. Kio estas dekstre de la fornelo?
47. Kie estas la horloĝo?
48. Kio estas dekstre de la mikroonda bakujo?
49. Kie estas la planto?
50. Kio estas tuj super la lavmaŝino?
51. Kie estas la stango por pendigo de la iloj?
52. Kio estas apud la boteloj?
    
    
    
    
    
    
53. Kie estas la hundo rilate al la arbo?
54. Kie estas la koko rilate al la kokino?
55. Ĉu la anasoj estas en, ĉe, apud aŭ proksime de la lageto?
56. Kie estas unu el la blankaj kunikloj rilate al la alia blanka kuniklo kaj la flava kokido?
57. Kie estas la testudo rilate al la kunikloj?
58. Kie estas la katido rilate al la herbo?
59. Inter kio estas la flava kokido?
60. Kie estas la bruna kuniklo rilate al la blanka kuniklo dekstre supre?
61. Kie estas la malgranda flava kokido rilate al la pli granda flava kokino?
62. Ĉu estas birdo super la koko?
63. Kie estas la ĉevalo rilate al la arboj en la fono?
64. En kiu loko estas la blua birdo maldekstre?
65. Kie estas la nesto kun la malgranda kokido en ĝi?
66. Kie estas la lageto kompare kun la brunaj birdoj?
67. Kie estas la bruna kaj blanka kokino rilate al la akvo?
68. Kie estas la malgrandaj brunaj birdoj tuj sub la koko?
69. Kie estas la flava birdo proksime de la fundo de la bildo?
70. Kie estas la verda birdo kun blankaj punktoj rilate al la flava kokino?
71. Ĉu la papago estas sur la tero aŭ sur la arbo?
72. Kio estas sub la koko?
73. Kio estas ekster la kadro de la objektoj?
74. Kie estas la du malgrandaj brunaj birdoj unu apud la alia?
75. Kie estas la blanka kuniklo rilate al la lageto?
76. Kie estas la hundo rilate al la kuniklo tuj antaŭ ĝi?
77. Kie estas la katido rilate al la bruna kuniklo?
78. Kie estas la ĉevalo rilate al la koko?
79. Kie estas la flava malgranda kokido malsupre de la kadro?
80. Kie estas la herbo rilate al ĉiuj bestoj?
81. Ĉu estas io for de la kadro de la bestoj?
    
    
    
    
    
    
82. En tiu kadro de monumentoj, ĉu La Granda Ĉina Muro estas super io? Se jes, super kio?
83. Kio estas maldekstreflanke de Maĉupikĉuo?
84. Ĉu Petra estas apud La Koloseo? Ĉu jes, aŭ ne?
85. Kie troviĝas Taĝ-Mahalo rilate al Maĉupikĉuo?
86. Ĉu Ĉiĉenico estas sub nubo?
87. Kio situas dekstre de Petra?
88. Ĉu la Statuo de Kristo la Savinto estas super, aŭ en la urbo Rio-de-Ĵanejro?
89. Kio situas malantaŭ Ĉiĉenico?
90. Ĉu La Koloseo estas proksime de Petra en la kadro?
91. Ĉu Maĉupikĉuo estas inter montoj?
92. Kie estas La Granda Ĉina Muro?
93. Flanke de kio estas la Statuo de Kristo la Savinto?
94. Ĉu estas akvo antaŭ Taĝ-Mahalo?
95. Kio estas sub la Statuo de Kristo la Savinto?
96. Kio estas supre sur Petra?
97. Ĉu la nuboj super Ĉiĉenico estas sur, aŭ sub la ĉielo?
98. Kio estas flanke de Ĉiĉenico en la bildo?
99. Ĉu La Koloseo situas ene de urbo? Se jes, en kiu urbo?
100. Kie troviĝas Maĉupikĉuo? En kiu lando?
101. Ĉu La Granda Ĉina Muro estas longa sur tero sur la Tero?
102. Kio estas maldekstre super Taĝ-Mahalo en la kadro?
103. Ĉu La Statuo de Kristo la Savinto staras supre sur monto? Kiu monto estas sub ĝi?
104. Kio situas dekstre de Petra en la bildo?
105. Ĉu vi scias, ĉu Ĉiĉenico situas malproksime de maro?
106. Kie estas La Koloseo rilate al la aliaj monumentoj? Ĉu en la centro de la kadro? Ĉu la aliaj monumentoj estas ĉirkaŭ ĝi?
107. Ĉu Maĉupikĉuo estas for de la moderna civilizo?
108. Kio estas dekstre de Taĝ-Mahalo en la kadro?
109. Ĉu estas monumento ekster (aŭ for de) la kadro pri la monumentoj?
110. Ĉu la Spaca teleskopo James Webb estas en la ĉielo, sur la ĉielo, aŭ sub la ĉielo?
     
     ===================================
     
     Para segunda dose cognitiva sobre esta lição:
     https://www.youtube.com/watch?v=rFDz1SsxNv8&t=315s
     
     
     Para servir de base para a próxima lição, prevista para 29.04.25:
     https://www.youtube.com/watch?v=V_W_LW5t8A0&t=158s